<body><script type="text/javascript"> function setAttributeOnload(object, attribute, val) { if(window.addEventListener) { window.addEventListener('load', function(){ object[attribute] = val; }, false); } else { window.attachEvent('onload', function(){ object[attribute] = val; }); } } </script> <div id="navbar-iframe-container"></div> <script type="text/javascript" src="https://apis.google.com/js/platform.js"></script> <script type="text/javascript"> gapi.load("gapi.iframes:gapi.iframes.style.bubble", function() { if (gapi.iframes && gapi.iframes.getContext) { gapi.iframes.getContext().openChild({ url: 'https://www.blogger.com/navbar.g?targetBlogID\x3d4341108328518882456\x26blogName\x3dB%C3%BCt%C3%BCn+D%C3%BCnya+Duysun+T%C3%BCrk%C3%A7e+Sitesi\x26publishMode\x3dPUBLISH_MODE_BLOGSPOT\x26navbarType\x3dTAN\x26layoutType\x3dCLASSIC\x26searchRoot\x3dhttps://turkce5.blogspot.com/search\x26blogLocale\x3dtr_TR\x26v\x3d2\x26homepageUrl\x3dhttp://turkce5.blogspot.com/\x26vt\x3d-4903952254534897806', where: document.getElementById("navbar-iframe-container"), id: "navbar-iframe" }); } }); </script>

Adıllar (Zamirler)

24 Kasım 2006 Cuma
Ore : 08:42

ZAMİRLER (ADILLAR)
İsmin yerini tutan, ismin yerine kullanılabilen kelimelere denir. Özellikleri şunlardır:
1- Tek başına görev üstlenir. (Sen, biz, o...)
2- Sözü kısaltmaya yarar.
3- Çoğul biçimleri vardır. (Sizler...)
4- Hâl ekleri alır. (Beni, bende...)
5- İyelik ekleri alır. (Benim, senin...)
6- Tamlama eklerini alır. (Benim evim)
7- Zamirler cümlede “yüklem, özne, nesne, dolaylı tümleç” olabilir.
Zamirler anlam ve biçim yönünden şu çeşitlere ayrılır:
Z A M İ R L E R

Kelime Biçimindeki Zamirler Ek Biçimindeki Zamirler



İyelik Zamirleri İlgi Zamiri
Kişi (Şahıs Zamirleri)

Soru Zamirleri

İşaret Zamirleri Belgisiz Zamirler

KELİME BİÇİMİNDEKİ ZAMİRLER
1.Kişi (Şahıs) Zamirleri : İnsan isimlerinin yerini tutan zamirlere denir. Kişi zamirlerinin sayısı altıdır. Ben, sen, o, biz, si z, onlar.
Bu zamirler hâl eklerini, iyelik eklerini, çoğul eklerini alır. Beni, bende, sizler, benim... Ayrıca dönüşlülük zamiri olarak da adlandırılan ve kişi zamirlerinin yerini tutabilen “kendi” kelimesi kişi zamiri olarak kabul edilir. Bazen “kendi” kelimesi yerini tuttuğu kişi zamiriyle birlikte kullanılarak anlamı pekiştirir.
Bu yazıyı kendim yazdım / Bu yazıyı ben yazdım / Bu yazıyı ben, kendim yazdım.
“Kendi” kelimesi belirtili isim tamlamasında tamlanan olarak kullanılabilir.Böyle olduğunu çocuğun kendisi söyledi.
Kişi Zamirinin Diğer Özellikleri:
1.“Ben” zamiri, -e ekini aldığında kökünde değişme olur. Aynı kural “sen” zamiri için de geçerlidir. Ben-e Bana
2.“Ben” zamirinin tamlayan ve tamlanan eki –im’dir. Benim kalemim.
3.Bazen “saygı, incelik, kırılma, öfke” nedeniyle “sen” zamiri yerine “siz” zamiri kullanlır. Siz kim oluyorsunuz? Sizden bir ricam olacak.
4.Böbürlenmek amacıyla “ben” yerine “biz” zamiri kullanılır. Bize Konyalı Paşa derler.
5.“Biz” zamiri çoğul ekini alarak abartma ve övünme anlamı kazanır. Bu konuda bizleri hiç hesaba katmıyorsunuz.
6.“Siz” zamiri, saygı nedeniyle çoğul ekini alabilir.Sizleri unutur muyuz hiç!
2.İşaret Zamirleri :Varlıkları göstererek onların isimlerinin yerlerini tutan zamirlere denir. Türkçe’de en çok kullanılan işaret zamirleri şunlardır: Bu, şu, o, bunlar, şunlar, onlar, bura, şura, ora, burası, şurası, orası, burada, şurada, orada, buradan, şuradan, oradan, burayı, şurayı, orayı, buralar, şuralar, oralar, öteki, beriki, karşıki... * İşaret zamirleri isim tamlamalarında tamlayan ve tamlanan olabilir. Bunun adı / Kitabın şurası * “Böyle, şöyle, öyle” kelimeleri kullanılışına göre bazen isim, bazen sıfat, bazen zamir, bazen zarf görevi üstlenir. O, her zaman böyledir. Böylesini hiç görmedim. Böyle adamlar her zaman başarır. Bu
isim İşaret Z. Sıfat
böyle olmaz. (Zarf)
N O T : “O” ve “Onlar” kelimeleri hem kişi zamiri, hem de işaret zamiridir. Bu kelimeler, insan isimlerinin yerini tutarsa kişi zamiri; insan dışındaki varlıkların yerini tutarsa işaret zamiridir. Ona telefon edeceğim. (Kişi zamiri) / Onu hemen çöpe atın (İşaret Zamiri)
Bu kelimelerin insanın veya insan dışı varlıkların yerini tuttuğu bazen anlaşılmaz. Bu durumda cümlenin söylendiği ortama dikkat edilir. Onu bana getir. Bu cümlede “Onu” hem insanın yerini tutabilir hem de insan dışı varlıkların yerini tutabilir. Ayrıca “bu, şu” kelimeleri insan yerini tutsa bile kişi zamiri olmaz. Yazıyı bu yazdı. (İşaret Zamir)
3.Soru Zamirleri:İsmin yerini tutan soru kelimelerine soru zamiri denir. En çok kullanılan soru zamirleri şunlardır: Kim, kimler, ne, neler, nere, neresi, nereyi, nereye, nerede, nereden, kaçı, kaçımız, kaçınız, hangisi, hangimiz, hangileri, kaçıncı, kaçta, kaçtan...
“Kim” kelimesi her zaman soru zamiridir. Diğer soru kelimelerinin çoğu cümlede kullanılışlarına göre zamir, sıfat veya zarf olabilir. Pazardan ne aldın ? Baban ne gün gelecek? Ne bakıyorsun tuhaf tuhaf? Zamir Sıfat Zarf
“Kaça” kelimesi ismin yerini tutarsa soru zamiridir. Aynı kelime “kaç lira ödeyerek” anlamına gelirse soru zarfı olur. Saat kaça geldi? (Zamir), Bu elbiseyi kaça aldın? (Zarf)
Fiilden önce gelen kelimeler genellikle zarf olduğu için , fiilden önce gelen her kelimeyi zarf olarak algılayabiliriz. Bir kelimenin zarf olabilmesi için fiilden önce gelmesi değil, fiili nitelemesi gerekir. Buna göre şu cümlelerde fiilden önce gelen kelimeler, fiili nitelemediği için soru zarfı değil, soru zamiridir. Bu arabayı nereden aldın? Bu yazıyı hanginiz yazdı?
Soru zamirleri, isim tamlamalarında tamlanan olabilir. Öğrencilerin kaçı geldi?
Tamlayan Tamlanan
4.Belgisiz Zamirler (Belgisizlik ) :Hangi varlıkların yerini tuttuğu tam olarak belli olmayan zamirlere denir. En çok kullanılan belgisiz zamirleri şunlardır: Bazısı, bazıları,kimisi, kimileri, biri, birisi, birileri, başkası, başkaları, birçoğu, birkaçı, birtakımı, birçokları, çoğu, hepsi, herkes, birazı, her biri, herhangi biri, öteberi, şunu bunu, şundan bundan, şey, şeyler, hiçbiri, kimse....
Örneklerden de anlaşılacağı gibi belgisiz zamirlerde bazı istisnalar dışında –ı, -i, -u, -ü ekleri yer alır. Belgisiz zamirlerin sonundaki bu ekler kaldırılarak, bu kelimeler bir ismi niteleyecek şekilde kullanılırsa, belgisiz sıfat oluşur. Öğrencilerin birkaçı Birkaç öğrenci. Zamir Sıfat
Kelimenin başına –m- sesi getirilerek yapılan ikilemelerde, ikinci kelime belgisiz zamirdir. Kitapçıdan defter mefter aldı. (Belgisiz zamir) * “Falan, filan, falanca” kelimeleri de belgisiz zamir olarak kullanılır. Aynı kelimeler, ismi nitelediğinde belgisiz sıfat olur. Toplantıya falanca geldi. Toplantıya falan geldi, filan gelmedi.(Bel.z.)
Toplantıya falan adam geldi. (Belgisiz sıfat)
EK BİÇİMİNDEKİ ZAMİRLER
1.İyelik Zamirleri:İsimlerin sonuna gelerek, o isimlerin kime ve neye ait olduğunu bildiren iyelik ekleri, aynı zamanda iyelik zamiri olarak da adlandırılır. Defterim, defterin, defterleri...(İyelik zamiri)
2.İlgi Zamiri
İsmin yerini tutan –ki ekine ilgi zamiri denir. İlgi zamiri olan –ki daima kendisinden önce gelerek kelimeye bitişik yazılır. Benim defterim Benimki Ahmet’in defteri Ahmet’inki
İlgi zamiri her zaman insanlar için kullanılmaz. Cansız varlıklar için de kullanılır.Kamyonun lastiği
Kamyonunki
Sıfat yapmaya yarayan –ki eki de kendisinden önce gelen kelimeye bitişik yazılır. Bu nedenle ilgi zamiri ile karıştırılabilir. Aradaki fark şudur: Cebimdeki para düştü Cebimdeki düştü.
Sıfat İlgi Zamiri
YAPILARINA GÖRE ZAMİRLER
1. Basit Zamirler : Kök halinde olan veya çekim eki almış zamirlere denir. Ben, seni, bu, şu, sizler...
2. Birleşik Zamirler : Birden fazla kelimenin birleşmesiyle oluşan zamirlerdir. Birazı, birkaçı, hiçbiri.
3. Öbekleşmiş Zamirler: En az iki kelimeden oluşan ve ayrı yazılan zamirlerdir. Şu bu, her biri...
4. Ek Halindeki Zamirler: İyelik zamiri ve ilgi zamiridir. Defterim, benimki...
NOT : Görüldüğü gibi Türkçe’de türemiş zamir yoktur. –ki eki yapım eki olduğundan bazı dilciler ilgi zamirini türemiş zamir olarak verir. Halbuki ilgi zamirinde, zamir olan kelime değil, sadece –ke ekidir.
Zamirlerin Öğe Oluşu
1. Zamirler, özne olabilir. Bu kitabı ben hazırladım.
2. Zamirler, sözde özne olabilir. Ben aldatıldım.
3. Zamirler, belirtili nesne olabilir. Müdür seni çağırıyor.
4. Zamirler, dolaylı tümleç olabilir. Ona biraz para ver.
5. Zamirler, yüklem olabilir.Benim için en önemli kişi sensin.

posted by Türkiye Hsayına Kavuştu at 08:42 | Permalink |

[ back home ]

Comments for Adıllar (Zamirler)

© 2006 Bütün Dünya Duysun Türkçe Sitesi | Blogger Templates by layoutstudios.com and Gecko & Fly.
No part of the content or the blog may be reproduced without prior written permission.
Learn how to Make Money Online at GeckoandFly


Web This Blog

Links



Credits
  Distributed by:

Powered by Blogger

make money online blogger templates

V4NY